PHÒNG TRÁNH NHỮNG TAI NẠN THƯỜNG XẢY RA Ở TRẺ EM TRONG DỊP TẾT

PHÒNG TRÁNH NHỮNG TAI NẠN
THƯỜNG XẢY RA Ở TRẺ EM TRONG DỊP TẾT
Tết đến, người lớn luôn tất bật với đầy ấp công việc của cuối năm và đón chào năm mới. Trong khi đó đây là lúc trẻ đươc nghỉ học. Do vậy nếu lơi lỏng trong việc chăm sóc trẻ rất dễ xảy ra những tai nạn đáng tiếc làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ của trẻ và mất đi niềm vui đón xuân của gia đình. Bài viết sau được tổng hợp từ những tình huống tai nạn thường xảy ra ở trẻ em đặc biệt trong dịp Tết tại Bệnh viện Nhi Đồng 1 sẽ giúp quí phụ huynh chăm sóc trẻ kỹ hơn đề phòng tai nạn đáng tiếc xảy ra để đón một mùa xuân vui trọn vẹn.
1. Dị vật đường thở:
Mùa Tết, các loại hạt như hạt dưa, hạt bí và các loại hột như hột mãng cầu, sapôchê, hoặc các loại đồ chơi có kích cỡ nhỏ là những loại dị vật đường thở thường gặp ở trẻ em. Đây là một tai nạn nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong. Tai nạn thường xảy ra do trẻ ăn hoặc nghịch với dị vật. Triệu chứng ban đầu bé thường ho sặc tím tái, giãy giụa, nghẹn thở thoáng qua. Sau đó bắt đầu khó thở, khò khè và ho. Trong tình huống này, trước khi đưa trẻ đến trung tâm y tế gần nhất, phụ huynh có thể làm các thao tác cấp cứu như sau :
Trẻ lớn: Phụ huynh đứng phía sau hoặc quì tựa gối vào lưng trẻ, vòng 2 tay ngang thắt lưng, đặt một nắm tay vùng hõm ức, bàn tay kia đặt chồng lên rồi đột ngột ấn mạnh theo hướng từ trước ra sau và từ dưới lên 5 lần liên tiếp.
Trẻ nhỏ: Đặt trẻ nằm sấp đầu thấp trên một cánh tay, dùng lòng bàn tay kia vỗ lưng 5 lần mạnh và nhanh vùng giữa 2 xương bã vai. Sau đó lật ngửa trẻ. Nếu còn khó thở, dùng 2 ngón tay ấn ngực 5 lần.
Trong trường hợp thất bại có thể thực hiện lại thao tác này từ 6 – 10 lần. (Thao tác này có tên gọi là thủ thuật Heimlich)
Để phòng ngừa tai nạn nguy hiểm này, phụ huynh phải hết sức khi cho trẻ ăn các loại trái cây, và đặc biệt dạy trẻ tránh ngậm đồ chơi vào miệng.

hình ảnh minh họa cách sơ cứu Hóc dị vật

2. Hóc xương
Hóc các loại xương như xương cá, xương heo, xương gà cũng là những cấp cứu thường gặp. Nguyên nhân là do trẻ ăn vội vàng do ham chơi (trẻ lớn) hoặc do người lớn chuẩn bị thức ăn cho trẻ không kỹ (trẻ nhỏ). Triệu chứng là bé than đau cổ, không uống, không nuốt được ngay sau khi ăn. Những trường này, phụ huynh cần đưa trẻ đến trung tâm y tế gần nhất để thăm khám, chụp X-quang. Trường hợp dị vật ở thành sau họng hoặc ở Amiđan, việc lấy ra sẽ rất dễ dàng ngay lúc thăm khám. Trường hợp dị vật ở hạ họng hoặc thực quản, sẽ tiến hành nội soi dưới gây mê để gắp dị vật. Điều tránh tuyệt đối là không được dùng tay móc họng của trẻ vì có thể làm trầy xước hoặc rách các cấu trúc trong họng, miệng hoặc làm dị vật đi vào sau hơn
3. Dị vật tai, dị vật mũi
Các loại dị vật mũi và dị vật tai thường là các bộ phận nhỏ trong đồ chơi của trẻ. Trẻ chơi nghịch tự đưa vào tai và mũi của mình hay của bạn rồi không lấy ra được. Nguy hiểm thường gặp nhất là cục pin đồng hồ hoặc pin trong các loại đồ chơi. Vì khi vào mũi hoặc tai, pin sẽ tiết ra chất ăn mòn phá huỷ các cấu trúc xung quanh. Tuy đa số các trường hợp đều có thể lấy ra dễ dàng nhưng vẫn có một số trường hợp khó hoặc do bé không hợp tác, phải gây mê và nội soi mới lấy ra được. Khi trẻ bị dị vật, phụ huynh cần đưa trẻ đến cơ sở y tế chuyên khoa để lấy dị vật, tránh tự ý dùng các dụng cụ ở nhà để lấy vì sẽ đẩy dị vật vào sâu hơn.
4. Bỏng thực quản
Ngày xuân, nước tro tàu thường dùng để ngâm các vật liệu để làm các loại bánh và các loại dưa là một thủ phạm nguy hiểm khi trẻ uống nhầm vì loại nước này thường trong như nước uống nhưng có tính kiềm rất mạnh. Khi trẻ uống vào sẽ gây bỏng nặng niêm mạc và thực quản. Hậu quả thường gây teo hẹp thực quản. Để đề phòng tai nạn bỏng thực quản nói chung, chúng ta cần:
• Các loại chai lọ đựng hóa chất, thuốc tẩy cần phải có nhãn mác, để xa tầm tay trẻ em.
• Giáo dục trẻ không được uống các loại thức uống không rõ nguồn gốc, xuất xứ.
– Phỏng: trẻ chạy chơi gần bếp vướng phải người lớn đang bưng nước hay thức ăn nóng hoặc đun nấu; trẻ vấp phải vật dụng đựng nước hoặc thức ăn nóng để dưới đất; bàn ăn có trải khăn rủ xuống chân bàn, trên bàn có bình thủy nước nóng, thức ăn nóng… trẻ nghịch ngợm kéo khăn trải bàn hoặc té níu vào khăn trải bàn nên kéo đổ vật nóng vào người; bất cẩn khi pha nước nóng tắm cho trẻ; trẻ tự điều chỉnh máy nước nóng trong nhà tắm… Điện cũng là nguyên nhân quan trọng gây phỏng.
Hãy luôn tự nhắc mình thận trong tối đa: giữ trẻ xa khu vực nấu bếp; tránh để bình thủy nước nóng, thức ăn nước uống nóng ở mép bàn; nên chuẩn bị đủ lượng nước nóng khi tắm bé…
– Điện giật: nhà có trẻ con thì ổ cắm điện thường được đặt trên cao hoặc che chắn kỹ, nhưng trong những ngày cuối năm, do phải kéo lại tủ, kê lại bàn, dọn dẹp nhà cửa, quét vôi, sơn tường… nên những ổ cắm điện này bỗng trở nên lộ thiên và là đối tượng khám phá của trẻ con. Các dây dây điện sờn tróc vỏ bọc, các dụng cụ điện dù không ở tình trạng đang sử dụng nhưng lại không ngắt điện, các thiết bị điện đang sửa chữa, thay mới… đều tiềm ẩn nguy cơ cho trẻ con. Đã có trường hợp khi thay bóng đèn bàn thờ Ông Thần Tài – Ông Địa (đặt dưới đất) mà không ngắt điện, trong lúc chưa kịp lắp bóng đèn mới vào thì một cháu bé còn ở tuổi tập đi đã tò mò bốc vào chuôi đèn nên bị điện giật.
. Để phòng tránh, phụ huynh chú ý ngắt điện tất cả những dụng cụ không sử dụng; dán băng keo hoặc dùng nắp đậy các lỗ cắm điện, thay các dây điện cũ, đặc biệt lưu ý các chỗ dây điện bị gấp khúc là nơi dễ bị sờn tróc vỏ bọc, cách ly trẻ khỏi khu vực đang sửa chữa, thay dây điện…
– Ngạt nước: không kể những trường hợp trẻ đi tắm ao hồ, tắm sông… có những tình huống trẻ bị ngạt nước ngay trong chính căn nhà phố của mình. Trẻ dưới 2 – 3 tuổi thường rất thích nghịch nước. Những cái thùng, xô đặt ở sàn nước, trong phòng tắm, nước tưới cây, thau nước tắm bé, bồn tắm… đều có thể là mối hiểm họa trong nhà đối với bé, bởi vì khi bé chúi đầu vào những thùng, xô này thì dù chỉ ít nước thôi cũng đủ làm bé ngạt. Có khi chỉ một sơ suất nhỏ, ví dụ như đang tắm bé thì có điện thoại bàn reo, nồi cháo đang nấu sôi trào ra bếp, có chuông cửa…
Phụ huynh lưu ý không để trẻ một mình khi đang tắm cho trẻ, dù bạn nghĩ rằng mình chỉ vắng mặt 1 phút thôi. Hãy bế trẻ theo nếu bạn cần nghe điện thoại, có chuông gọi cửa…; hạn chế chứa nước trong các loại thùng, xô… cao ngang tầm trẻ, nếu phải chứa nước thì cần đậy kỹ hoặc có biện pháp hạn chế trẻ đến gần; các thau nước sau khi sử dụng (tắm trẻ, giặt quần áo, lau nhà…) nên đổ ngay; cửa phòng tắm nên có chốt cài bên ngoài để trẻ nhỏ không tự vào phòng tắm được…
Trích Website Bv NĐ1